loader

Charakter zdecydowanej większości zabiegów stomatologicznych powoduje, że skuteczna kontrola bólu staje się podstawowym elementem leczenia. Obok najczęściej stosowanego znieczulenia nasiękowego lub przewodowego dość często stosowane jest również znieczulenie śródwięzadłowe, zwane też doozębnowym. Może być ono stosowane jako uzupełnienie innych rutynowych metod kontroli bólu, ale w części wypadków może też stanowić jedyną i skuteczną metodę znieczulania.

O co w tym wszystkim chodzi?

Znieczulenie śródwięzadłowe polega na podaniu środka znieczulającego przy pomocy igły iniekcyjnej bezpośrednio do szpary ozębnowej zęba. Pierwotnie uważano, że środek znieczulający rozprzestrzenia się bezpośrednio w ozębnej i tą drogą dociera do otworu wierzchołkowego, i dalej do miazgi powodując znieczulenie leczonego zęba. Dokładne badania zweryfikowały to założenie. W rzeczywistości tego typu iniekcja powoduje bardzo szybkie przedostanie się anestetyku w obręb otaczającej korzeń kości gąbczastej. Dopiero tą drogą uzyskuje się zablokowanie czucia bólu w zębie. Jest to więc bardzo specyficzny typ znieczulenia dokostnego, w którym perforację przy pomocy igły kortykalnej blaszki kostnej od strony przedsionka jamy ustnej zastąpiono aplikacją bezpośrednio do szpary ozębnowej. I w jednym, i w drugim przypadku środek znieczulający jest docelowo deponowany w obrębie kości gąbczastej. Odkrycie to tłumaczy, dlaczego znieczulenie śródwięzadłowe nierzadko obejmuje przynajmniej częściowo zęby sąsiadujące z tym leczonym. Wyjaśnia też, dlaczego znieczula się również otaczające ząb dziąsło. Większość badań potwierdza, że prawidłowo przeprowadzone znieczulenie doozębnowe nie powoduje trwałego uszkodzenia aparatu więzadłowego zęba. Najczęstszą przyczyną komplikacji jest zbyt szybka aplikacja środka znieczulającego, zbyt wysokie ciśnienie w czasie jego podawania lub też zbyt duża ilość deponowanego leku. Objawem pojawiającego się wtedy podrażnienia ozębnej jest utrzymujący się przez kilka dni ból zęba podczas nacisku.

Jak to zrobić?

Wskazane jest oczyszczenie znieczulanego zęba z płytki nazębnej oraz dezynfekcję 0,2% roztworem chlorheksydyny. Możliwe jest wstępne znieczulenie dziąsła jakimkolwiek środkiem przeznaczonym do znieczulenia powierzchniowego. Najczęściej jednak prawidłowa i delikatna iniekcja doozębnowa jest praktycznie bezbolesna dla pacjenta. Znieczulenie śródwięzadłowe najlepiej przeprowadzić korzystając z krótkiej i cienkiej igły: 0,3×8 mm lub 0,3×12 mm. Zapewnia to jej precyzyjne pozycjonowanie, zaś sztywność krótkiej igły ułatwia jej wprowadzenie w głąb ozębnej. Znieczulenie można z powodzeniem przeprowadzić wykorzystując zwykłą strzykawkę do ampułek typu karpula (Fot. 1), specjalną ręczną strzykawkę z systemem dźwigni przeznaczoną do tego typu znieczuleń (Fot. 2) lub też sterowane komputerowo urządzenie do znieczulania (Fot. 3). Ponieważ tego typu znieczulenie powoduje znaczny wzrost ciśnienia wstrzykiwanego płynu, bezpiecznym rozwiązaniem jest stosowanie ampułek nie plastikowych, a szklanych, a jeszcze lepiej dodatkowo oklejonych folią. Aplikacja anestetyku do dobrze unaczynionej kości gąbczastej powoduje, że jest on z niej szybko eliminowany. Zaleca się więc stosowanie środków znieczulających z dodatkiem adrenaliny, ponieważ przedłuża ona czas działania tego typu znieczulenia choć i tak jest on krótszy, niż przy znieczuleniu nasiękowym. Igłę należy ustawić pod kątem 30 stopni do długiej osi zęba, najlepiej ścięciem w stronę korzenia i powoli wsunąć w głąb kieszonki dziąsłowej i do szpary ozębnowej aż do wyczucia zdecydowanego oporu tkanek (Fot. 4). Następnie zaleca się obrócenie igły o 180 stopni, tak by ścięcie igły i jej wylot skierować w stronę kości. Takie prowadzenie igły jest najmniej traumatyczne dla ozębnej i cementu korzeniowego oraz ułatwia prawidłowe i skuteczne znieczulenie. Większość producentów igieł oznacza stronę, po której igła jest ścięta przy pomocy czarnej strzałki (Fot. 5). Miejsca wkłucia powinny odpowiadać ilości korzeni zęba. Zawsze jest to przestrzeń międzyzębowa mezjalnie i dystalnie do znieczulanego zęba. W obrębie zębów trzonowych dodatkowo przeprowadza się iniekcję w dowolnym miejscu strony podniebiennej i językowej.

Podstawową zasadą znieczulenia doozębnowego jest bardzo powolne podawanie małej ilości anestetyku. Zalecaną ilością jest 0,2 – 0,8 ml na jeden znieczulany ząb, przy czym każde kolejne 0,2 ml powinno być podane w innym miejscu i w ciągu minimum 20 sekund. Podczas iniekcji powinien być wyczuwany delikatny opór stawiany przez tkanki oraz powinna być widoczna anemizacja dziąsła w miejscu wkłucia. Po zakończeniu każdego z etapów znieczulania należy odczekać 5-10 sekund przed wycofaniem igły z ozębnej. Umożliwia to zdeponowanemu pod ciśnieniem anestetykowi przeniknięcie do kości i zapobiega jego wypływaniu na zewnątrz.

Kiedy stosować?

Najczęściej znieczulenie śródwięzadłowe uzupełnia konwencjonalne metody znieczulenia nasiękowego i przewodowego, gdy nie są one całkowicie skuteczne. Ma to najczęściej miejsce podczas leczenia zębów z nieodwracalnym zapaleniem miazgi, czasami zaś również podczas ekstrakcji zęba. Znieczulenie to może być również z powodzeniem stosowane jako jedyne i skuteczne podczas rutynowego leczenia próchnicy, leczenia kanałowego, nieskomplikowanych ekstrakcji, skalingu. Wykorzystanie tego typu znieczulenia najczęściej eliminuje potrzebę wykonywania bolesnych wkłuć po stronie podniebiennej. Odrętwienie występujące podczas standardowego znieczulenia często prowokuje dzieci do odruchowego nagryzania i kaleczenia zębami warg i policzków. Podczas znieczulenia doozębnowego czucie jest zachowane w dużo większym stopniu, co znacząco zmniejsza ryzyko bolesnych uszkodzeń błony śluzowej. Trzeba tylko pamiętać, że iniekcja powinna przebiegać bardzo powoli i pod niewielkim ciśnieniem, tak by ograniczyć ryzyko uszkodzenia zawiązków zębów stałych. Ograniczony obszar wyłączenia czucia bólu powoduje, że znieczulenie tego typu jest dobrym narzędziem diagnostycznym w przypadku ostrego zapalenia miazgi. Ból jest wtedy czasami odczuwany w odległych zębach. Selektywne ich znieczulanie ułatwia wykrycie sprawcy dolegliwości i przyspiesza udzielenie pomocy w stresującej sytuacji. Podanie anestetyku do ozębnej powoduje błyskawiczne zahamowanie krwawienia z dziąsła. Może to być przydatne właściwość podczas pobierania wycisków, lub zakładania wypełnień, gdy pojawi się niespodziewane krwawienie w obrębie dziąsła brzeżnego.

Kiedy nie stosować?

Jak każdy typ znieczulenia, również doozębnowe ma swoje ograniczenia. Przeciwwskazane jest w okolicy objętej ostrą infekcją, jak również w obecności głębokich kieszonek przyzębnych. Szybkie wchłanianie środka znieczulającego, a właściwie zawartej w nim adrenaliny z kości do krwi ogranicza jego stosowanie u osób ze stwierdzonymi schorzeniami sercowo-krążeniowymi. Należy wówczas ograniczyć ilość deponowanego leku i unikać powtarzających się, licznych wkłuć.


Umów się na wizytę

Adres

GABINET "DENTAL EXPERT"
ul Rozbrat 22
00-447 Warszawa

Kontakt

Tomasz Fałkowski
Rejestracja: 786 221 022

Inteligo: 50 1020 5558 1111 1430 1140 0070

Wizyty

Proszę o kontakt telefoniczny, sms lub email w celu umówienia wizyty.

Napisz do mnie !

Imię i nazwisko *

Adres email *

Treść wiadomości